فریده اولاد قباد در مراسم گرامیداشت هفتادمین سالگرد انعقاد و تصویب کنوانسیونهای چهارگانه ١٩٤٩ ژنو:
بیتوجهی به قوانین و هنجارهای بینالمللی ناظر بر منازعات مسلحانه، رنجی ناعادلانه است
رئیس فراکسیون زنان مجلس، در مراسم گرامیداشت هفتادمین سالگرد انعقاد و تصویب کنوانسیونهای چهارگانه ١٩٤٩ ژنو تأکید کرد: برگزاری این نشست برای تعظیم دستاوردهای مهم جامعه بشری و بررسی درسهای فراگرفته از تجربیات نظام بین المللی، می تواند فواید قابل توجهی را در بر داشته باشد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری خانهملت، فریده اولاد قباد، رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی در هفتادمین سالگرد انعقاد و تصویب کنوانسیون های چهارگانه 1949 ژنو به ایراد سخنرانی پرداخت.
متن این سخنرانی به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
حضار گرامی،
خانم ها و آقایان،
عالیجانبان،
برگزاری این نشست و نشستهای مشابه برای تعظیم دستاوردهای مهم جامعه بشری و بررسی درسهای فراگرفته از تجربیات نظام بین المللی، می تواند فواید قابل توجهی را در بر داشته باشد. بدون تردید در پرتو این بررسی ها، می توان قوتها و ضعفها را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد و راههای مناسبی را در راستای تحقق ارزشهای والای انسانی مد نظر قرار داد.
اینجانب از طرف مجلس شورای اسلامی از وزارت امور خارجه و کمیته بین المللی صلیب سرخ برای برگزاری این نشست تشکر و قدردانی مینمایم. امیدوارم که مطالب و مباحث ارایه شده در این نشست، برای کلیه حضار و شرکت کنندگان محترم، مفید واقع شود.
حضار محترم،
خانمها و آقایان،
عالیجنابان،
در حالی که برای گرامیداشت هفتادمین سالگرد انعقاد کنوانسیونهای 1949 ژنو به عنوان هستهی اصلی حقوق بین الملل بشردوستانه گرد هم آمدهایم، همچنان در بسیاری از مناطق جهان بویژه در منطقهی جنوب غرب آسیا، غیرنظامیان، قربانیان اصلی مخاصمات مسلحانه را تشکیل میدهند و کماکان اهدف و زیرساختهای غیرنظامی، مورد هدف قرار میگیرند.
توجه به اصول حقوق بین الملل بشردوستانه اعم از انسانیت، تفکیک، تناسب و اجتناب از درد و رنج بیهوده، و رعایت قواعد حقوق بشردوستانه که هدف از آن، کاهش کشتار بیرحمانه و جراحات سنگین به انسانها و جلوگیری از خسارات غیرضروری به منابع، محیط زیست، اموال فرهنگی و سایر ارزشها و میراث بشریت است، می تواند جامعه بین المللی را به مسیری هدایت کند، که کرامت و ارزش ذاتی انسانها، به نحو چشم گیری مورد توجه و عنایت قرار گیرد.
بیتوجهی به قوانین و هنجارهای بینالمللی ناظر بر منازعات مسلحانه، رنجی ناعادلانه است که قدرتهای افسارگریخته با اهداف زیادهخواهانه اقتصادی و یا سیاسی و ایضاً کوبیدن بر طبل یکجانبهگرایی، بر پیکره حقوق بینالملل و همکاریهای چندجانبه و بینالمللی وارد میآورند.
امروز، حملات سهمگین نیروهای رژیم صهیونیستی علیه ملت مظلوم فلسطین، مصداق بارز این بیتوجهی است. استفاده سازمانیافته از نیروهای نظامی علیه زنان و کودکان غزه و خروج غیرقانونی ایشان از سرزمین مادریشان، ترور فرماندهان فلسطینی با استفاده از موشکها و تجهیزات مدرن نظامی در زمانی که خارج از میدان جنگ و در منزل مسکونی و کنار خانواده خویش به سر میبرند، بی رحمی ظالمانه در حق اسرا و شلیک مستقیم به جوانان اسیر و تسلیم شده، تنها گوشههایی از جنایات فجیع صورت گرفته توسط این رژیم غاصب محسوب میشود که با هیچ یک از اصول حقوق بشردوستانه و تعهدات بینالمللی مطابقت ندارد. مجلس شورای اسلامی، با برگزاری کنفرانسهای بین المللی انتفاضه در تهران و مشارکت فعال در همایشهای بین المللی و منطقه ای ، همواره از حقوق مردم فلسطین حمایت کرده و نقض تعهدات بین المللی را محکوم کرده است.
مجلس شورای اسلامی، موارد نقض حقوق بشردوستانه را در مجامع بین المللی مانند اتحادیه بینالمجالس کشورهای اسلامی پیگیری نموده و از تمامی پارلمانهای کشورهای اسلامی درخواست نموده نسبت به آنچه در منازعات مسلحانه منطقه غرب آسیا رخ میدهد حساسیت نشان داده و واکنش سریع و شدید برای جلوگیری از نقض بیشتر قواعد اساسی مربوطه و احقاق حقوق قربانیان جنگهای نابرابر و ناعادلانه منطقه اقدامات قانونی را به عمل آورند.
عربستان نیز به عنوان یکی از بزرگترین حامیان مالی قدرتهای استکباری جهان، امروز در صحنهای عظیم به وسعت یمن، دست به نقض قواعد حقوق بشردوستانه زده و زنان، بچهها و شهروندان یمنی و همچنین شهرها و ساختمانهای غیرنظامیان یمنی را در جنگی تمام عیار بدون رعایت اصل عدم تبعیض و اصل تفکیک با سلاحهای سهمگین هدف قرار داده و به خاک و خون کشیده است. یمن امروز با بحرانی غیرقابل باور علیه بشریت مواجه است که توسط برخی کشورهای منطقه با اهداف غیرانسانی ایجاد شده است.
حضار گرامی
بر همگان واضح و مبرهن است که آنچه در پرتو التزام به اصول حقوق بشردوستانه برای مردم و همچنین دولتها به ارمغان آورده میشود، دستیابی به حذف جنگ، حذف جراحات و صدمات ناشی از آن و ضرورتاً تحقق صلح نیست بلکه اصلاح روشهای جنگی و سلاحهای به کارگرفته شده در جنگها بر اساس اصول انسانی است و متأسفانه آنچه امروز در صحنه جنگهای منطقه شاهد آن هستیم فراموشی همین انسانیت است.
محافظت از مجروحان جنگی و ساده نمودن راههای پایان دادن به جنگها، جز در پرتو توجه به اصول و قواعد حقوق بین الملل بشردوستانه مصرح در کنوانسیونهای چهارگانه 1949 ژنو و از جمله ضرورت نظامی، انسانیت، نسبیت و توازن، تفکیک، عدم تبعیض، پاسخگویی و اطلاع قبلی، میسر نخواهد شد و تقویت این اصول باید در دستور کار دولتها و ملت های آزادیخواه و صلح طلب جهان قرار داشته باشد.
خانم ها و آقایان
امروز التزام بیشتر به مقررات کنوانسیونهای حقوق بشردوستانه ژنو، حصول امنیت در منطقه را تسهیل خواهد کرد. تمامی مشارکتکنندگان در تدوین این اصول بر این باور بوده اند که ابزار و روشهای جنگی نامحدود نیست فلذا نقض فاحش این اصول و قواعد باید منجر به مسئولیت بینالمللی متجاوزان شده و توسط جامعه بینالمللی مورد مجازات قرار گیرد.
جمهوری اسلامی ایران، با الهام از مبانی و تعالیم متعالی اسلامی و همچنین فرهنگ غنی ایرانی، به عنوان یکی از متعهدان حمایت از حقوق بشردوستانه در جهان، در روند توسعه قواعد اساسی مربوطه مشارکت داشته و از جمله دولتهای کنوانسیونهای ژنو و امضا کننده پروتکل های الحاقی آن، در طول دوره عضویت خود تلاش نموده است که تعهدات بین المللی خود ایفا نماید. جمهوری اسلامی ایران در طول هشت سال جنگ تحمیلی رژیم صدام، همواره به تعهدات بین المللی خود وفادار ماند. جمهوری اسلامی ایران به عنوان قربانی نقض تعهدات بین المللی و سلاحهای شیمیایی، از کلیه مجامع بین المللی ، حقوق خود را استیفاء نموده است.
حضار ارجمند
یکی از راههای بهبود اجرای حقوق بشردوستانه، افزایش آگاهی عمومی از طریق آموزش و ترویج حقوق بشردوستانه و «تبدیل این آگاهی به رفتار» است. اما واضح است عدم وجود وجدان و مسئولیت، و وجود حس خشونتطلبی، نقض قواعد بشردوستانه را تشدید خواهد کرد.
امروزه تحولات متعدد جهانی و منطقهای همچون ظهور بازیگران غیردولتی و تروریسم، جنگهای نامتقارن و شهری، فناوریهای نوین نظامی، و بلایای طبیعی، بیش از پیش«قابلیت اعمال و اجرا، و نه اعتبار حقوق بشردوستانه» را به چالش کشیدهاند.«اشغال بلندمدت، مداخله خارجی و تسلیح گروههای تروریستی» عاملی است که نقض اصول حقوق بشردوستانه را تشدید کرده و با گسترش دامنه مخاصمات، بر درد و رنج انسانها میافزاید.
«ایجاد محدودیت در ارسال کمکهای بشردوستانه، تروریسم اقتصادی، تحریمهای یکجانبه و غیرقانونی، و محرومسازی افراد از نیازهای اولیهای همچون اقلام دارویی و پزشکی»، نوع دیگری از رفتار خصمانه علیه ملتها و در تضاد با اصول اساسی جنبش بینالمللی صلیب سرخ و هلال احمر همچون انسانیت و بیطرف هستند.
حضار محترم؛
تحریمهای یکجانبه و غیرقانونی بینالمللی نه تنها نمیتوانند ارمغانآور صلح و امنیت بینالمللی باشند، بلکه با اثر سوء بر زندگی تک تک افراد جامعه، منجر به افزایش محرومیتها، خشونت و افراطگرایی، و به تبع آن نقص اصول بشردوستانه میشوند.
هفتمین دههی انعقاد کنوانسیونهای ژنو فرصتی است تا با نگاهی به هفتاد سال گذشته، به ارزیابی نقش و عملکرد حقوق بینالملل بشردوستانه پرداخته و در جهت تقویت اجرا و پر کردن خلأهای این «دستاورد مشترک» گام برداریم.
مصرّانه از جامعه بینالمللی میخواهم دولتها را به اجرای تعهدات خود وفق حقوق بینالملل بشردوستانه تشویق نموده، در جهت تبدیل این فهم و دانش بشردوستانه به رفتار، تلاش نماید.
از اینکه که کنوانسیونهای چهارگانه ژنو مبنایی برای همکاری مثبت و سازنده میان جمهوری اسلامی ایران و کمیته بینالمللی صلیب سرخ شده است خوشحالم و لازم میدانم از تلاشهای همکارانم در معاونت حقوقی و بینالمللی وزارت امور خارجه و دفتر کمیته بینالمللی صلیب سرخ در تهران تشکر نمایم.
خبرنگار: مهرداد اینانلو
پایان پیام/